11 adımda doğru ve sorunsuz kiracı bulmanın yolu!

Bu sayfada daha çok yapmak istediğim şeylerden birisi de, bilgi birikimi ile değerli fikir sahibi kişilerin sektör hakkındaki görüşlerini kendi ağızlarından yayınlamak. İşte bugün onlardan birisinin bence çok akıllı tiyo ve öngörülere yer verdiği ve özellikle yatırımcıları ilgilendiren yazısını paylaşıyorum.

Ögeday Söğüt bir çok ortak arkadaşımız olan ve başarılı kariyerine Kazakistan’da devam eden ve bu sayfada sık sık yorumları ile paylaşımlarıma değer katan bir arkadaşımız.  Eğer kiraya vermeye çalıştığınız bir gayrimenkulunuz var ise bu yazıyı kesinlikle sonuna kadar okuyun. Not: Allah Ögeday bey’in müstakbel damat adaylarına yardımcı olsun 🙂 (Neden olduğunu yazıda anlayacaksınız)

Ilk yazimda ozellikle 2010-2013 yillari arasinda cogunlukla evini kiraya vermek icin yani genel olarak yatirim amacli ev almis okuyucularimiza Dogru ve sorunsuz kiraci bulmanin basit yollarini aktarmak istiyorum.

Malum bu devirde duzgun/sorunsuz ve ahlakli bir kiraci bulmak ozellikle buyuk sehirlerde gun gectikce zorlasiyor .
Oncelikle 2 kiz cocuk babasi olarak su kisisel gorusumu belirteyim evini duzgun bir kiraciya vermekle  kizini duzgun bir damada/aileye gelin vermek arasinda bence pek buyuk bir mentalite farki yok  en azindan benim icin 🙂 Ilkinde kiraci adayi ile ilgili iyi bir istihbarat ; ikinci ornekte ise damat adayi/ailesi ile ilgili saglam bir istihbarat ve on calisma yapmak gerekiyor .
Bu anlamda kisaca ve adim adim yapilmasi gerekenleri /onerilerimi eski bir bankaci ve 7 yildir gayrimenkul sektorunde ustduzey yonetici  olarak calisan ve kendisi de ev sahibi olan bir gayrimenkul profesyoneli olarak asagida kisaca ozetlemek istiyorum ;
1.adim
Kiraci adayinin sosyal medya hesaplarina hemen hizlica  bir goz atin ( facebook , twitter, linkedin , instagram , vb ) ; bu hesaplardan hem adayin hayat ve yasam tarzini hem maddi gucunu ve sosyal statusunu hem de diger onemli kisisel bilgilerini gozlemleyebilir ve hizli ve oldukca faydali bir ilk intiba elde edebilirsiniz.
Bunu yaparken 6.hislerinize de guvenin ve eger icinize sinmeyen birseyler gorurseniz adayi bastan eleyin.
Internet tabanli inceleminizi yaparken kisaca onem vermeniz gerekenler ; Adayin cok is degistirip degistirmedigi ; yurtdisina ve yurticinde farkli sehirlere ziyaret yogunlugu ; yedip ictigi gezdigi mekanlar ; arkadaslari ; paylastigi durum notlari vb.
2.adim
Kiraci adayinizin isi ne ?
Kartviziti varsa mutlaka isteyin !
Is unvani ne ?
Mevcut isinde kac aydir/yildir calisiyor ?
Bir onceki isi neydi ?
Isyeri hangi semtte ?
Sirket araci veya kendi araci var mi ?
Yoksa isyerine nasil/hangi vasitalarla ulasiyor ?
3. adim
Kiraci adayinizin TC Kimlik numarisini ogrenin ( cok zor degil nufus cuzdaninda zorunlu alan ) ve hemen gizlice kiraci adayinizin TC Kimlik nosu ile her gun ”Cepten Kredi Kampanyasi” yapan bankalarimizdan birine SMS atin ; kredi cevabi 5 dk’ya cebinizde ; eger red geliyorsa demek kiraci adayi ya kredi borcu icinde ya da gecmisinde kredileriyle ilgili problem yasamis yani ”Kredi Sicili” ya bozuk ya da cok borclu ; herkes gibi siz de dikkatli olun!
4. adim
Kiraci adayinizdan KKB( Kredi Kayit Burosu ) ciktisini getirmesini veya size e-mail atmasini isteyin.
Artik cevremizdeki herkesin ya bir kredi karti ya da kredisi oldugu icin mutlaka KKB’de de kredi kayitlari mevcut.
KKB size ( ev sahipleri ) ve bankacilara ( yeni kredi verecek bankacilara ) adayin kredi karti ve kredi limitleri / odemeleri/odeme performansi ve gecmisi ile ilgili cok kolay ve net okunabilen/anlasilabilen somut bilgiler ve bir ”Kredi Performans Skoru” veriyor.
Adayin Skoru/Performansi iyiyse iciniz rahat olsun.
5.adim
Kiraci adayinizin mevcut medeni durumunu iyice ve detayli  sorgulayin ; evli mi degil mi ; evliyse esi calisiyor mu ; nerede calisiyor ; cocugu var mi yok mu ; varsa okula gidiyor mu ; hangi okula gidiyor ? vb.
bekarsa sozlu mu nisanli mi ?
eger sozlu nisanliysa ne zaman evlenmeyi planliyor ?
eger yakinda evleneceklerse kuvvetle muhtemelen yeni bir eve tasinabilir ve kira kontratini erken fesh etmek isteyebilirler.
veya sadece bekar mi ? vb.
6. adim
En az 1 veya 2 kefil isteyin ve cekinmeyin.
Guvenilir kisilere herkes kira kontrati icin kolaylikla kefil olur ; Eger basit bir kira kontrati icin bile kefil bulamayan bir kiraci adayiniz varsa dikkatli olun !
7. adim
Su anda nerede oturuyor/yasiyor ?
Neden tasiniyor ?
is degisikligi mi ,
cocugun okuluna yakinlik mi ,
medeni durum degisikligi mi ? vb .
Bu cok onemli bir nokta ; dikkat etmekte buyuk fayda var .
Eve ne zaman tasinmak istiyor ?
Hemen mi yoksa belli bir zaman plani var mi ? ( diger evini bosaltmak icin belli bir plani olmali ) Hemen tasinmak isteyenleri dikkatli sorgulayin ; atalarimiza gore acele iste hayir olmama ihtimali her zaman yuksektir !
8. adim
Depozito isteyin.
Oyle veya boyle mutlaka en az 1 kira bedeli kadar depozito isteyin .
Nakit depozit yerine senet vermek isteyenden veya depozitoyu eve tasindiktan sonra odeyecegim diyenden uzak durun !
9.adim
Emlak acentasi /temsilicisi araciligi ile gelen adaylar icin yukaridaki maddelerdeki arastirmalarinizi kendiniz yapin ve isinizi emlakciya birakmayin !
10.adim
Kira kontratiniza kendinizi ve ev sahibi olarak haklarinizi koruyacaginiz tum cezai veya olasi durum maddelerini mutlaka ama mutlaka ekleyin.
11.adim
Icgudulerinize ve 6.hissinize mutlaka  guvenin.
En ufak bir soru isaretinde veya icinize sinmeyen bir konuda yeni bir adaya odaklanin !
Aksi takdirde Murphy kurali isler ve dusundugunuz kotu olasilik mutlaka basiniza gelir !

Sorunsuz kiraci size herseyden once huzur ve sonraki emlak yatirimlariniz icin umut/motivasyon verir.
Ev sahibi yatirimci icin huzur ve duzenli yatan kira herseyden onceliklidir !

Ogeday Sogut | Sales & Marketing and Capital Markets Director Scot Holland, Part of the CBRE Affiliate Network